Mục lục:
Trong bài viết này chúng tôi sẽ tổng hợp và định nghĩa cho các bạn thế nào là IDO, IDO là gì, IDO Coin là gì, IDO trong Crypto thì như thế nào và các nền tảng IDO phổ biến hiện nay hoạt động và vận hành ra sao? Sau đây là các thông tin các bạn cần nắm để đầu tư trong lĩnh vực Crypto:
IDO là gì?
IDO (hay Initial DEX Offering) là một hình thức gọi vốn thông qua việc chào bán token trên các nền tảng AMM phi tập trung. IDO thường sẽ có 2 pool, một pool dành cho cộng đồng, và pool còn lại cho người dùng nắm giữ token nền tảng (POLS, DAO,…).
Dành cho anh em đang thắc mắc AMM là gì, AMM là viết tắt của Automated Market Maker tức tạo lập thị trường tự động, đây là phương thức giao dịch sử dụng thuật toán để tính toán giá token ngay tại thời điểm mua. Cơ chế AMM có các smart contract đóng vai trò là trung gian, người bán bỏ tài sản vào pool thanh khoản, sau đó người mua sẽ swap tài sản họ đang có với tài sản trong pool thông qua smart contract.
Ngoài ra, đơn vị tiền tệ dùng cho các IDO cũng khá đa dạng, có thể là USDT, USDC hay ETH.
IDO khác ICO, IEO như thế nào?
Về bản chất, các hình thức ICO, IEO hay IDO đều giống nhau, với chung mục đích là phát hành đồng token của dự án đến với công chúng lần đầu tiên. Tuy nhiên, cả 3 hình thức này có một số điểm khác biệt chính.
ICO (Initial Coin Offering):
Đây là hình thức phát hành coin đời đầu của thị trường tiền mã hóa. ICO khác biệt với IPO trên thị trường truyền thống ở chỗ: dự án có thể huy động vốn từ cộng đồng dù chưa phát triển hoàn thiện sản phẩm, đôi khi chỉ là ý tưởng trình bày trong whitepaper.
IEO (Initial Exchange Offering):
Giống như tên gọi của nó, hình thức này được thực hiện trên nền tảng của một sàn giao dịch. Trái ngược với ICO, IEO được quản lý cũng như đại diện uy tín bởi một sàn giao dịch tiền điện tử cho một startup tìm cách gây quỹ bằng các token được phát hành.
IDO: Như đã trình bày ở trên, IDO cũng là phát hành coin trên sàn giao dịch, nhưng sàn ở đây là các sàn DEX. Nếu chưa biết sàn DEX là gì thì có thể tìm hiểu tất cả các thông tin về Sàn DEX tại đây: DEX là gì?
Mục đích của IDO là gì?
Về phía nhà đầu tư
Người dùng có thể mua và nắm giữ token của dự án tiềm năng thông qua IDO. Nếu may mắn, token có thể xxx tăng giá nhiều lần sau lần đầu mở bán, mang lại lợi nhuận khủng cho nhà đầu tư.
Về phía dự án
- Huy động được nguồn vốn từ cộng đồng để phát triển dự án của mình.
- Nếu chọn sàn DEX phổ biến, dự án sẽ được quảng bá rầm rộ trong cộng đồng người dùng của sàn.
- Xây dựng được mối quan hệ trong hệ sinh thái của sàn DEX đó, hợp tác cùng những dự án IDO tương tự.
Về phía sàn DEX
- Thu hút được lượng traffic truy cập và tăng khối lượng giao dịch cho sàn.
- Xây dựng được hệ sinh thái và mối quan hệ với các dự án tiềm năng.
- Tăng danh tiếng và mức độ phổ biến cho sàn.
Đánh giá ưu nhược điểm của IDO
Ưu điểm của IDO
- Các dự án mới gọi vốn dễ hơn các IEO trên sàn CEX.
- Từ IDO đã phát triển lên rất nhiều phương thức gọi vốn khác, trong đó có IFO rất thành công ở PancakeSwap.
Nhược điểm của IDO
- Cũng như các trào lưu khác, những dự án scam lập ra để pump & dump mọc lên rất nhiều.
- Các hoạt động như đăng ký IDO hay mua bán sau đó (đa phần được list DEX) đều phụ thuộc vào gas fee (đặc biệt ở Ethereum).
Vì sao IDO trở nên phổ biến?
Để dự án phát triển thì việc kết nối với cộng đồng là điều bắt buộc phải xảy ra, vậy IDO giúp ích gì ở khâu này?
Trở lại những năm 2017 – 2018, token được phân phát cho người dùng thông qua ICO, IEO, nơi người dùng có thể mua được token với giá rẻ. Người dùng may mắn mua được token luôn chờ đợi một đợt pump khi lên sàn nhằm mong muốn một khoảng lợi nhuận x5 – x10. Tuy nhiên, để có được mức độ lợi nhuận như vậy, đòi hỏi phải có một lượng tiền cực lớn đổ vào.
Ví dụ: Konomi IDO với Initial Cap là $200,000. Để x2, phải có một lượng tiền được bơm vào trị giá $200,000. Tương tự, nếu x4 sẽ là $800,000, và đến x10 sẽ là $2,000,000. Tuy nhiên, với sự phát triển của các AMM hiện nay, việc đẩy giá lên sẽ không tốn quá nhiều tiền như vậy.
Đây là một cách Marketing rất hiệu quả, bởi vì dự án sẽ được nhắc lại rất nhiều với con số ROI cực khủng và sự quan tâm từ cộng đồng (hoặc có thể cực tệ). Ngoài ra, dự án có thể đo lường được độ “hot” của mình bằng cách xem ROI sẽ đi có đúng kỳ vọng không.
Bên cạnh đó, dự án cũng không cần trả chi phí list sàn CEX, một chi phí không hề rẻ. Với Uniswap, Sushiswap, các dự án có thể list token lên một cách dễ dàng và miễn phí.
Do đó, với IDO, cả dự án và người dùng đều nhận được lợi ích mình mong muốn.
Tham gia IDO như thế nào?
Tùy theo dự án sẽ IDO trên sàn DEX nào. Một số dự án sẽ yêu cầu người dùng whitelist trước khi mở bán. Nhìn chung, dự án sẽ thông báo và hướng dẫn cách thức mua IDO cho người dùng.
Cách để nhận biết các IDO tiềm năng
Quá trình bán token
Những dự án IDO sẽ có hệ thống token riêng và thông tin giao dịch token cần được công bố rõ ràng, minh bạch cũng như phải có có địa chỉ bán token. Những token được phân bố theo lộ trình bởi mỗi giai đoạn của một dự án cần yêu cầu một số vốn nhất định.
Mức độ phổ biến của dự án trong cộng đồng
IDO uy tín thường nhận sự ủng hộ và đánh giá cao của cộng đồng. Có nhiều diễn đàn, website quy tụ đông đảo nhà đầu tư IDO kinh nghiệm. Những nhà đầu tư sẽ thông qua các diễn đàn và web uy tín này để theo dõi tiến độ IDO, thảo luận về cryptocurrency, đánh giá và cho điểm dự án IDO,…
Đội ngũ phát triển của dự án IDO
Dự án IDO có đi xa hay không phụ thuộc phần lớn vào đội ngũ thực hiện chiến lược, kế hoạch marketing, xử lý khủng hoảng, vạch ra lộ trình phát triển,…Dự án IDO uy tín sẽ cung cấp thông tin đầy đủ về đội ngũ và ban cố vấn để những nhà đầu tư đánh giá mức độ tin cậy của dự án đó.
Thông tin trong bảng Whitepaper
Bảng Whitepaper hay bảng cáo bạch là tài liệu chi tiết cung cấp về sứ mệnh, kỹ thuật, chiến lược và công nghệ của công ty để nhà đầu tư có cái nhìn tổng quan hơn về dự án, sau đó đưa ra quyết định có đầu tư hay không. Bản cáo bạch có có đủ chiến lược IDO, ưu đãi về quyền sở hữu token và các vấn đề về pháp lý, tình hình cạnh tranh, kích thước thị trường; cách thức hoạt động của token và các trường hợp sử dụng; mốc thời gian phát triển và khởi chạy; cố vấn và các đối tác; đội ngũ phát triển, chiến lược quảng bá dự án,…
Yếu tố ảnh hưởng đến giá token nền tảng khi mở bán IDO
Song song với việc tham gia Whitelist, anh em có thể mua token nền tảng với incentive khá phổ biến: Khóa token để tham gia Pool riêng dành cho token holders.
Tuy nhiên câu hỏi đặt ra ở đây là: Đầu tư IDO như thế nào là đúng?
Với việc khóa token để có quyền truy cập vào Pool dành riêng cho token holder, các token này đã có ROI tăng tương đối tốt. Là người tiên phong cũng như có khoảng 70 dự án IDO tính đến thời điểm viết bài:
- POLS đang có ROI x15 tính từ giá Public Sale.
- Falconswap tuy giải quyết được vấn đề phí giao dịch cao, cũng như tốc độ giao dịch chậm; tuy nhiên, chỉ với 3 IDO, FSW không có mức độ tăng trưởng tốt như những nền tảng còn lại.
- DAO Maker và Poolz hiện tại đang có lần lượt là 16 SHO và 8 IDO với lợi nhuận cao nhất x8,5 và x6 tương ứng.
Qua đó, có vẻ giá token dự án sẽ không phụ thuộc vào tính năng nổi trội của nền tảng mà bị ảnh hưởng bởi incentive khóa token để tham gia vào Special pool và số lượng dự án IDO.
IDO có phải là kèo chắn chắn thắng?
Theo thống kê ROI các dự án, gần như những ai mua được ở giá Public đều có lời, chỉ là ít hoặc nhiều mà thôi. Cộng với việc token nền tảng cũng tăng giá như đã nói ở trên, nhiều người cho rằng IDO là kèo “phát tiền” cho mọi người. Nhưng sự thật có phải vậy?
Nếu như anh em chưa từng tham gia IDO, thì sẽ không biết phải có một vòng Whitelist để chọn ra những người MAY MẮN có cơ hội mua được token giá Public Sale. Rất khó để đưa ra được tỉ lệ trúng Whitelist, tuy nhiên, theo kinh nghiệm của mình từng trải, cũng như khảo sát khá nhiều người thực tế, thì tỉ lệ trúng hầu như rất thấp.
Ví dụ: Tidal Finance IDO có 183,221 lượt đăng ký, tuy nhiên số người được chọn là 200 ⇒ Tỉ lệ trúng là… 0.01%.
Nếu không trúng Whitelist, thì giá token nền tảng cũng tăng, tại sao vẫn không phải kèo thắng chắc?
Thực tế, chỉ khi anh em là những người ĐẦU TIÊN mua được các token này với giá Public Sale, hoặc trước khi ra tin IDO đầu tiên, thì khả năng cao mới có lãi. Nếu anh em vào ở giai đoạn lưng chừng hoặc trễ, thì khả năng cao sẽ xảy ra combo tình huống sau:
- Mua token nền tảng với giá đã xxx so với Public Sale và xxxx so với Private Sale.
- Whitelist thì tạch liên thanh như AK47.
- BTC dump như xả lũ.
- Vài nền tảng bị hack, rug pull, dẫn đến token cùng mảng có thể bị ảnh hưởng.
- Tâm lý yếu, cho rằng không còn IDO nào xảy ra trên nền tảng này nữa.
- Kẹt vốn.
Tất cả gộp lại tạo ra một chuỗi sự kiện căng thẳng, dẫn đến bán lỗ token. Tiếp theo, mọi thứ không như dự đoán: IDO vẫn xảy ra, BTC sideway,… dẫn đến token tăng ⇒ Fomo mua lại. Vòng lặp này chắc anh em cũng đã quen rồi đúng không.
Các nền tảng IDO phổ biến hiện nay
Đầu năm 2021, khi các nền tảng này chỉ mới được người dùng biết đến, chỉ có vài dự án, có thể kể đến như: Polkastarter, DAO Maker,… Nhưng tính đến tháng 4/2021, đã xuất hiện không dưới 20 dự án làm về mảng IDO Plarform .
Polkastarter
Polkastarter chắc chắn là nền tảng IDO hot nhất hiện nay. Các dự án mở bán trên Polkastarter đều giúp nhà đầu tư thu lời cực lớn, x nhiều lần tài khoản. Tuy nhiên, về sau này lượng người muốn mua IDO quá đông, yêu cầu để mua được IDO trên Polkastarter càng khó khăn.
Bounce Certified
Các dự án IDO trên Bounce Certified dù còn ít nhưng cũng mang lại lợi nhuận khá cao cho nhà đầu tư. Chẳng hạn như Umbrella Network.
FalconSwap
FalconSwap cũng là nền tảng IDO thu hút sự chú ý trong thời gian gần đây. Gourmet Galaxy (GUM) là dự án kết hợp giữa kết hợp NFTs (Non-fungible token), Yield Farming và Gamification. Mới đây, IDO GUM trên FalconSwap đã nhận được sự chú ý từ cộng đồng nhà đầu tư.
Kết luận IDO
IDO là một hình thức không còn quá xa lạ trong cộng đồng nhưng vẫn luôn đem lại những điều mới mẻ. Nếu là nhà đầu tư với mong muốn tìm kiếm những dự án tiềm năng, lợi nhuận, hay đơn giản muốn tham gia thị trường tiền mã hóa nhiều màu sắc, bạn chắc chắn không nên bỏ qua hình thức mở bán IDO.
Tuy nhiên, thị trường tiền mã hóa luôn có rủi ro cao. Hãy chỉ đầu tư với số vốn vừa phải và tuân theo chiến lược của riêng mình bạn nhé.
Các câu hỏi thường gặp về IDO?
Ai có thể mở bán IDO?
IDO được thực hiện hoàn toàn độc lập bởi các đơn vị phát hành token. Vì vậy bất kỳ ai cũng có thể thực hiện IDO nếu họ đang có kế hoạch mở bán token mới.
IDO có yêu cầu KYC không?
Việc có yêu cầu KYC hay không sẽ phụ thuộc vào đội ngũ dự án và đơn vị phát hành dự án.
Giá của IDO được xác định như thế nào?
Giá được xác định bởi đội ngũ phát triển dự án hoặc đơn vị tổ chức phát hành token. Bạn phải đồng ý với mức giá này cho dù chúng có phản ánh giá trị của token hay không.
Ai sẽ phê duyệt cho IDO?
Vì IDO có thể được thực hiện bởi bất kỳ ai, nên về mặt kỹ thuật, dự án này phải được quy định bởi quyền tài phán của đơn vị phát hành. Tuy nhiên, IDO phụ thuộc hoàn toàn vào chính các nhà phát hành token và không hề có sự bảo đảm nào khác.
Ví dụ như trong trường hợp của Binance DEX, validator của Binance Chain chỉ bỏ phiếu cho danh sách dự án, hoàn toàn dựa trên các đề xuất và thảo luận trong diễn đàn cộng đồng.
